A-kinse na

A-KINSE NA

may kwento noong ngayo'y aking naalala:

minsan daw ay lumindol doon sa pabrika

sigaw ng isa: nakupo! katapusan na!

ang sagot ng isa: a-kinse pa lang, tanga!

tulad ng petsa ngayon: Nobyembre a-kinse

sweldo na naman, paldo muli si kumpare

at may pang-intrega na siya kay kumare

may pampa-tuition na sa anak na babae

inaabangang sadya ang araw ng sahod

matapos kinseng araw na nagpakapagod

na ramdam ng manggagawa'y nakalulugod

lalo na't sa pamilya siya ang gulugod

O, kinsenas, kapag ikaw na ang dumatal

nagkalipak man ang palad at kumakapal

ginhawa'y dama matapos ang pagpapagal

sana'y di magkasakit, buhay pa'y tumagal

- gregoriovbituinjr.

11.15.2025

Bumerang

BUMERANG

matapos raw ang kaytinding bagyo

matapos humupà ang delubyo

mababakas ang gawa ng tao

basura'y nagbalikang totoo

tinapon nila'y parang bumerang

tulad ng plastik sa basurahan

mga binasura'y nagbumerang

tinapon sa kanal naglabasan

parang mga botanteng nasukol

na binoto pala nila'y ulol

binotong sangkot sa ghost flood control

na buwis sa sarili ginugol

binoto'y mga trapong basura

na nagsisibalikan talaga

upang sa masa'y muling mambola

mga trapong dapat ibasura

at kung káya'y huwag pabalikin

ang dapat sa kanila'y sunugin

upang di na makabalik man din

basura silang dapat ubusin

- gregoriovbituinjr.

11.14.2025

* komiks mula sa pahayagang Bulgar, 11.13.2025, p.5    

DPWH ba'y paniniwalaan pa?

DPWH BA'Y PANINIWALAAN PA?

mukhang DPWH nagpapabango

nasa headline sila ng isang pahayagan

nagsalitâ sa pananalasa ng bagyo

mga pambansang daan ay di madaanan

di mo na tuloy alam kung anong totoo

pag DPWH na ang nagsalitâ

silang pangunahing sa kurakot nabisto

ay mag-uulat sa bayan hinggil sa sigwâ

maniniwala ba o ito'y guniguni

tulad ng pinag-uusapang ghost flood control

aasahan ba ang kanilang sinasabi?

e, kawatan at sinungaling nga'y mag-utol

flood control project ba'y sasabihing maayos?

at di substandard ang gamit na materyales?

matitibay daw ang gawa kahit mag-unos

e, maraming binaha, duda'y di naalis

DPWH ba'y paniniwalaan

ng bayang galit sa mga trapong kurakot

ahensyang pangunahin nga sa kurakutan!

O, DPWH, dapat kang managot

- gregoriovbituinjr.

11.13.2025

* litrato mulâ sa headline ng pahayagang Pang-Masa, Nobyembre 11, 2025

Korapsyon: Kung anong bigkas, siyang baybay

KORAPSYON: KUNG ANONG BIGKAS, SIYANG BAYBAY

ni Gregorio V. Bituin Jr.

Nabasa ko ang sinulat ni National Artist Virgilio S. Almario sa kanyang kolum na Filipino Ngayon sa pesbuk hinggil sa baybay ng salin sa wikang Filipino ng corruption. Tinalakay nga niya kung korupsiyon ba o korapsiyon ang tamang salin. Basahin ang kanyang sanaysay na may pamagat na KORUPSIYON O KORAPSIYON? sa kawing na: https://web.facebook.com/photo?fbid=1403137705151190&set=a.503294381802198

Pansinin. Sa dalawang nabanggit na salitâ ay kapwa may titik i sa pagitan ng titik s at y. Hindi niya binanggit ang salitang korapsyon. Palagay ko'y dahil mas akademiko ang kanyang talakay.

Sa karaniwang manunulat tulad ko, natutunan ko ang isang batas sa balarila na nagsasabing kung anong bigkas ay siyang baybay. O kung paano sinabi ay iyon ang ispeling.

Kaya sa wari ko ay walang mali sa salitang korapsyon o kaya'y kurapsyon. Di tayo tulad ng mga Inglesero na talagang mahigpit sa ispeling.

Ang salitang korapsyon ang ginamit ng mga taga-Pasig sa kanilang konsiyertong Pasig Laban sa Korapsyon noong Nobyembre 8, 2025, kung saan isa ako sa naimbitahang bumigkas ng tulâ hinggil sa nasabing napapanahong isyu.

Kaya ang salitang korapsyon ang gagamitin ko sa ipapagawa kong tarp para sa paglahok sa isang konsyerto sa Nobyembre 22, kung saan nakasulat: National Poetry Day 2025: TULA'T TULIGSA LABAN SA KORAPSYON. Planong ganapin iyon sa isang komunidad ng maralita sa Malabon. Tutulâ ako sa konsiyerto bilang sekretaryo heneral ng pambansang samahang Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML).

Ang salitang iyon din ang madalas kong gamitin sa pagkathâ ng tulâ. At iyon din ang naisip kong gamitin sa isang munting aklat ng tulâ na ilalabas ko sa Disyembre 9, kasabay ng International Anti-Corruption Day. Ang nasabing libreto, na sukat ay kalahating short bond paper at nasa limampung pahina, ay may pamagat na TULA'T TULIGSA LABAN SA KORAPSYON.

Gayunman, iginagalang ko ang pagtingin ni Rio Alma (sagisag sa pagtulâ ni V. S. Almario) hinggil sa korupsiyon o korapsiyon. Si Sir Rio ay naging gurô ko sa pagtulâ sa LIRA (Linangan sa Imahen, Retorika at Anyo) nang kumuha ako ng pagsasanay rito mula Setyembre 1, 2001 hanggang grumadweyt dito noong Marso 8, 2002.

Halina't abangan ang paglulunsad ng munting aklat laban sa korapsyon sa Disyembre 9, ang pandaigdigang araw laban sa korapsyon. Inaayos lang ang lugar na paglulunsaran ng aklat.

11.12.2025

P.S. Salamat kay Ninong Dado sa litrato

Sana, Bagyo, tinangay mo na ang mga kurakot!

SANA, BAGYO, TINANGAY MO NA ANG MGA KURAKOT!

kayrami nang namatay sa bagyong Tino sa Cebu

si bagyong Uwan, nanalasa sa bansa ni Juan

sana ang tinangay nila'y korap na pulitiko

na nagpakasasa't nandambong sa pondo ng bayan

sana, namatay sa bagyo'y yaong mga kurakot

na birthday wish ng broadcaster na si Ms. Kara David

sana, inanod sa baha'y mga trapong balakyot

at di yaong mga mahihirap nating kapatid

bagyuhin sana'y mga kurakot sa ghost flood control

na nagsibukol ang bulsa sa nakaw nilang pondo;

salamat po, Sierra Madre, sa iyong pagtatanggol

sa maraming kababayan, lungsod at munisipyo

subalit kayrami mang SANA, baka di matupad

kung tao'y di kikilos upang ibagsak ang bulok

kung ang gulong ng katarungan ay sadyang kaykupad

at nanunungkulan pa rin ang mga trapong bugok

- gregoriovbituinjr.

11.11.2025

* litrato mula sa pahayagang Remate, 11.08.2025

Lagot sila kay Agot

LAGOT SILA KAY AGOT

artistang si Agot Isidro, may tanong sa atin

di palaisipan ngunit ating pakaisipin:

"Kung kayo si Sierra Madre, sinong iboboto n'yo?"

na sinundan pa, "Yung papayag na kalbuhin kayo?"

may pasaring pa, "Panay ang Salamat Sierra Madre,

pero iboboto, yung mga pro-mining." mensahe

n'ya'y tagos, anya pa, "So alam na next election ha."

simpleng pahayag, sa puso'y kumukurot talaga

sa ulat ay nagawa raw ng mga kabundukan

ng Sierra Madre puksain, mata ng bagyong Uwan

kaya maraming sa Sierra Madre nagpasalamat

tila isa itong paanyayang gawin ng lahat

maraming salamat sa mga pasaring mo, Agot

sa mga minahang naninira ng mga bundok

lalo sa mga pulitikong kurakot at buktot

na nararapat lang na mapiit at mapanagot

- gregoriovbituinjr.

11.11.2025

* ulat mula pahayagang Abante, 11.11.2025, p.5

Ang demokrasyang batid ng dinastiya

ANG DEMOKRASYANG BATID NG DINASTIYA

Ang demokrasya raw ay

OF the prople,

FOR the people,

and BY the people

na mababasa

sa Gettysburg Speech

ni Abraham Lincoln

subalit iba

ang pagkaunawa

ng dinastiya

sa demokrasya,

o marahil nga'y

iniba nila:

Sa kanila

ang demokrasya ay

OFF the people,

POOR the people,

and BUY the people.

hindi kasama ang tao

pahirapan ang tao

at bilhin ang tao

o marahil

ang POOR the people

ay POUR the people

ng mga ayuda

upang iboto

muli ang trapo

- gregoriovbituinjr.

11.10.2025

* mga litrato mula sa pahina ng Partido Lakas ng Masa (PLM)