Huwebes, Oktubre 15, 2020

Ang kalagayan ng mga locally stranded individuals (LSI)

ANG KALAGAYAN NG MGA LOCALLY STRANDED INDIVIDUALS (LSI)
Maikling sanaysay ni Gregorio V. Bituin Jr.

Napabalita sa telebisyon, radyo at pahayagan, lalo na sa social media, ang tinatawag na locally stranded individuals o LSI. Sumulpot ang ganitong penomenon nito lamang panahon ng pandemya. 

Ayon sa balita, mayroon nang 8,408 LSI na pawang nasa Kamaynilaan na nais nang pauwiin ng pamahalaan sa kani-kanilang lalawigan. 

Sa pagtitipon ng mga LSI, halimbawa sa loob ng Rizal Memorial Stadium, hindi nasusunod ang social distancing, o yaong pamantayang dapat ay isang metro ang layo sa bawat isa. Habang ang karamihan sa kanila ay nagsusuot naman ng face mask at face shield, malinaw na hindi nila napapanatili ang ligtas na distansya mula sa bawat isa. Sa dami ba naman ng tao, paano nga ba ang pagdisiplina sa kanila, habang karamihan sa kanila, bukod sa nais nang makauwi, ay pagod na, kaya kung saan-saan na lang isinasalampak ang kanilang pagal na katawan.

Paulit-ulit ngang binigyang diin ng mga opisyal ng kalusugan ang kahalagahan ng paglayo ng pisikal at iba pang mga hakbang sa kaligtasan upang maiwasan ang anumang impeksyon sa coronavirus. Ang pagbawas ng mga paghihigpit sa usaping ito ay pinangangambahan na maging sanhi ng pagkakaroon ng coronavirus sa kalusugan ng mamamayan at sa ekonomiya.

Maaaring kumalat ang virus dahil sa mga malawakang pagtitipon tulad nito at maaaring mahirap nang malaman at masubaybayan kung sino ang maaaring magkasakit sakaling may mga taong nahawahan ng COVID-19.

Umapela si Joseph Escabo, pinuno ng Hatid Tulong Program ng pamahalaan, para sa pag-unawa matapos na maging viral ang mga larawan ng mga LSI sa mataong Rizal Memorial Stadium.

"Noong nakaraang araw, lahat ng mga taong 'yun ay nasa kalsada… Kailangan mo ng pagbibigay ng desisyon upang mabigyan ng maayos na kanlungan ang kababayan nating LSIs. Kung lumabag man po kami sa isyu ng social distancing, kailangan nating ipakita ang simpatya, pag-unawa at pag-aruga sa ating mga kababayan," sabi ni Escabo.

Pinag-aaralan din ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML) ang kalagayan ng mga LSI upang makagawa ng nararapat na tulong upang hindi sila mapabayaan ng pamahalaan.

Dahil sa pandemya, dumarami na ang mga LSI tulad sa labas ng Libingan ng mga Bayani at sa loob ng Rizal Memorial Stadium. Tila isa nang bagong penomenon ang usapin ng LSI sa bansa. Dahil sa pandemya, marami sa kanila'y natutulad sa mga maralitang iskwater na walang tahanan, walang matuluyan, at marahil ay wala na ring panggastos.

Isa ang kwento ni Michelle Silvertino, 33, na namatay habang nag-aabang ng masasakyang bus sa Pasay patungo sa Camarines Sur. Dahil walang masakyan, ilang araw siyang naghintay sa Pasay, at nagbabaka-sakaling may masakyan. Subalit dahil marahil wala nang sapat na pera, nagutom na, gininaw, walang matulugan kundi sa bangketa, at marahil iyon na ang kanyang ikinamatay. Ang kanyang kwento ang marahil nag-udyok sa pamahalaan na tingnan ang kaso ng mga LSI.

Kasama na riyan ang mga manggagawang nakatira na lamang sa kalye nang mawalan ng trabaho dahil sa pandemya, at pinalayas sa mga inuupahan nilang kwarto o apartment dahil wala na silang pambayad. Silang umaasa pa ring makabalik sa trabaho kaya hindi makauwi ng kanilang probinsya.

Sila'y ilan lang sa dumaraming maralitang hindi na alam kung saan titira. Marahil dapat silang organisahin upang sama-sama nilang maipaglaban ang kanilang karapatan at sama-samang singilin ang pamahalaang ito sa mga kapalpakan nito upang matiyak sanang napapangalagaan ang kanyang mga mamamayan.

Mga pinaghalawan:
https://cnnphilippines.com/news/2020/7/25/LSI-homecoming-Rizal-Memorial-Sports-Complex.html?fbclid=IwAR3-DOUrXGyD-yQp9i9_3xES-8RGGRPhSURks4YfKPgpcI_pZUiAfhbxTqc
https://newsinfo.inquirer.net/1331451/more-stranded-individuals-to-be-sent-home
https://newsinfo.inquirer.net/1289335/stranded-mother-dies-after-waiting-for-bus-ride-to-camarines-sur-at-edsa-footbridge

* Unang nalathala ang artikulong ito sa Taliba ng Maralita, opisyal na publikasyon ng pambansang organisasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Oktubre 1-15, 2020, pahina 14-15.

Martes, Oktubre 6, 2020

Sa unang anibersaryo ng kamatayan ni Ka Pedring Fadrigon

nabigla kami sa biglaan mong pagpanaw noon
dahil ama ka ng maralita't ng asosasyon
unang anibersaryo ng kamatayan mo ngayon
at ginugunita ka, pangulong Pedring Fadrigon

sa mga lider-maralita, pangalan mo'y sambit
mga tulong sa kapwa dukha'y di ipinagkait
lider na kaysipag hanggang kamataya'y sumapit
ang batikang Ka Kokoy Gan ang sa iyo'y pumalit

kayhusay sa pagkilos at tunay kang nagpapagal
pagkat ipinaglaban ang maralita't ang dangal
ang pagiging lider mo'y ipinakita sa asal
kaya dapat isulat yaong naiwan mong aral

buhay na buhay nga ang kolum mong Tinig ng Dukha
sa ating pahayagang Taliba ng Maralita
na sadyang pumukaw sa puso't diwa ng dalita
habang iyong tangan ang ating prinsipyo't adhika

sa aming paggunita sa unang anibersaryo
ng iyong pagkamatay, K.P.M.L. ay narito
O, Ka Pedring Fadrigon, kami sa iyo'y saludo
maraming salamat sa mga payo't pangaral mo

- gregoriovbituinjr.
10.06.2020

Huwebes, Hulyo 23, 2020

Pahimakas kay Ka Susan Quimpo


Pahimakas kay Ka Susan Quimpo

sa tapat ng Korte Suprema unang nakilala
si Mam Susan Quimpo, na isang kapwa aktibista

may rali roon tungkol sa paglibing sa diktador
sa Libingan ng mga Bayani, aba'y que horror

at binati niya ako matapos kong bumigkas
ng likha kong tula sa munting programang palabas

matapos iyon ay marami pang mga pagkilos
ang sinamahan upang huwag malibing si Marcos

sa Libingan ng mga Bayani pagkat di ito
bayani, anang taumbayan, "Marcos is No Hero"

maraming grupong nabuo, Block Marcos, Coalition
Against Marcos Burial, at iba pang organisasyon

kung saan tula ko'y binibigkas ko sa kalsada
pati na sa isang konsyerto doon sa Luneta

at naroon si Mam Susan, ngiti ang pasalubong
animo'y isang ate, tiya, o inang naroon

tawag nga niya sa akin ay si Greg, ang Makata
na nakangiting babati matapos kong tumula

isa sa awtor ng aklat na mamo-"move ka sa tears":
“Subversive Lives: A Family Memoir of the Marcos Years"

alagad siya ng sining, manunulat ng bayan
na tulad ko'y naghangad ding baguhin ang lipunan

siya't nagsalita sa dinaluhan kong seminar
sa Martial Law Chronicle Project doon sa C.H.R.

kinwento niya ang karumal-dumal na martial law
tunay na guro para sa karapatang pantao

di namin malilimot ang kanyang mga inambag
upang ipaglaban ang karapatang nilalabag

ngayong siya'y wala na, taos-pusong pagpupugay
kay Mam Susan Quimpo, tunay kang dakila, mabuhay!

- gregbituinjr.

* Si Mam Susan Quimpo (Pebrero 6, 1961 - Hulyo 14, 2020), kasama ang kanyang kapatid na si Nathan Gilbert Quimpo, ang awtor ng nabanggit na aklat

Linggo, Hunyo 14, 2020

Ang pagkamatay ni George Floyd na naging mitsa ng protesta sa US

Ang pagkamatay ni George Floyd na naging mitsa ng protesta sa US
Maikling sanaysay ni Gregorio V. Bituin Jr.

Black Lives Matter. Muling nabuo ang malaking protesta ng mga Itim sa Amerika bunsod ng pagkamatay ni George Floyd. Hindi ito tulad sa Pilipinas, na di pa agad masabing Brown Lives Matter, dahil Pilipino rin ang pumapatay sa kapwa Pilipino sa mga nagaganap sa salvaging o E.J.K (Extra-Judicial Killings) sa bansa.

Si George Floyd ay isang Egoy (Amerikanong Negro) na nakita sa video at litrato na nakadapa sa gilid ng isang police car, pinosasan ang mga kamay sa likod at dinaganan ng tuhod ng pulis na Puti ang kanyang leeg. Ang pulis, si Derek Chauvin, at tatlo pang pulis, ang umaresto kay Floyd, dahil diumano sa pekeng pera. Nangyari iyon sa Minneapolis noong Mayo 26, 2020.

"I can't breathe! (Hindi ako makahinga!)" ang paulit-ulit niyang sinasabi. Namatay siya sa kalaunan.

Kinabukasan ay sinibak agad ang apat na pulis. Ayon sa awtopsiya, homicide ang ikinamatay ni Floyd. Sa madaling salita, namatay siya sa kamay ng pulis na si Chauvin. Kinasuhan si Chauvin ng third-degree murder at second-degree manslaughter.

Dahil sa nangyari, nagkaroon ng malawakang protesta sa pagkamatay ni Floyd, at laban sa karahasan ng mga pulis na Puti laban sa mga Egoy, sa iba't ibang lugar ng Amerika, maging sa ibang panig ng mundo.

Bago iyon, bumili si George Floyd ng kaha ng sigarilyo sa Cup Foods sa Minneapolis, at nagbayad ng $20. Nang makaalis na siya pasakay ng kanyang SUV, tumawag ng pulis ang may-ari ng Cup Foods sa hinalang peke ang perang ibinayad ni Floyd. Kaya dumating ang mga pulis at inaresto si Floyd.

Sa ating bansa, marami nang pinatay ang mga pulis sa War in Drugs. Ang nangyari kay Kian Delos Santos, kung ikukumpara kay Floyd, ay nagpaputok din ng maraming protesta para sa hustisya.

Kung nagalit ang mga tao sa pagpatay na iyon ng pulis, na mitsa ng libu-libong protesta, sa ating bansa naman, sa takot pagbintangang kumakampi sa adik, ang kawalang proseso at kawalang katarungan ay tila binabalewala. Ayaw lumabas sa kalsada, ayaw iprotesta ang mga mali.

Dapat kumilos din tayo laban sa inhustisya. Dapat kumilos din tayo laban sa kawalang paggalang sa due process at karapatang pantao.

Nakagawa man ng pagkakamali si George Floyd, hindi siya dapat namatay, o "di-sinasadyang" pinatay. Isa siya ngayong inspirasyon sa pakikibaka laban sa racismo, karahasan ng mga Puti laban sa mga Itim, at laban sa police brutality.

Sa ating bansa, kung napanood natin ang dokumentaryong "On the President's Order", isa itong dokumentaryo sa War on Drugs at panayam sa mga totoong pulis at totoong pamilya ng biktima ng pagpaslang.

Ang pakikibaka para sa hustisyang panlipunan ay ipinakita sa pagkamatay ni George Floyd sa Amerika, habang si Kian delos Santos naman, bilang naging kinatawan ng iba pang pinaslang. Kung maisasabatas pa sa ating bansa ang Terror Bill, baka mas lalong umabuso ang mga nasa kapangyarihang nang wala pang Terror Bill ay marami nang pinaslang nang walang paggalang sa due process.

Nawa'y makamtan ng mga biktima ng pamamaslang ang hustisya!

* Ang artikulong ito'y unang nalathala sa Taliba ng Maralita, ang opisyal ng publikasyon ng pambansang organisasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Hunyo 1-15, 2020, pahina 18-19.

Lunes, Abril 13, 2020

Statement: Live the spirit of Bayanihan ang Unleash the Power of the Organized Masses

A CHALLENGE TO THE DUTERTE REGIME:
LIVE THE SPIRIT OF BAYANIHAN AND UNLEASH THE POWER OF THE ORGANIZED MASSES

The President appeals for Bayanihan to combat the menace of COVID 19. But asking the people to timidly stay at home and practice physical distancing belies the true spirit of Bayanihan.

Bayanihan is not just about cooperation nor simply conforming to rules. It is more about solidarity and action of the people to overcome enormous challenges in life such as the COVID 19 pandemic.

Much has been said about the weaknesses of current government efforts to effectively fight the growing COVID 19 epidemic. More than oneness and adequacy in our government efforts, the colossal task of defeating an invincible adversary like the COVID 19 can only be accomplished by both government and the people willing to survive and return to their normal daily lives.

The urgency to end and be victorious against the current health challenge will need more than funds but physical power. Our front liners have been extended to its limits. Doctors and other health workers have succumbed to infections and died. Even our state forces have been likewise susceptible to the dreaded disease. The protracted war against COVID 19 is taking its toll on the health and lives of all of those in the frontline. No one is safe and imperishable at this time unless we truly flatten the curve.

Hence, we call on the Duterte government to live up to the true spirit of Bayanihan. Unleash the enormous power of the organized masses in the community. The workforce of the organized masses is society’s reserve army against such social menace. Unleash it and utilize it to supplement our current frontline. A community based-approach that taps the reserved force of the organized working people can help government effort to effectively combat COVID 19 at the community level. Much can be done at the community level to augment our front liners. All is needed is to unleash it and make it part of our social warriors against the epidemic.

⚫️ Utilize our organized communities to make masks, gloves and makeshift protective gear. Supply them with materials and procure it for our mass consumption;
⚫️ Organize community laundry washers to provide service to our front liners;
⚫️ Utilize organized workers in the community to augment our barangay forces, in maintaining not only peace and order but ensuring that we maintain effective social distancing and quarantine;
⚫️ Create community kitchens in every community not only to feed our frontlines but also our poor people;
⚫️ Tap our displaced workers to act as logistics volunteers to ensure more efficient deliveries of goods and services;
⚫️ Encourage farmers and fishers’ groups to engage in community gardens for local food production; and,
⚫️ Task our LGUs to utilize our stranded construction workers to build quarantine facilities.

More can be said and done if you unleash this potent force sitting in our communities The spirit of BAYANIHAN is the spirit of united collective action. The true spirit of Bayanihan is believing in the capacity and power of the people.

Meanwhile, as to funding requirements, we suggest that the employers sector - especially the top ten billionaires that is collectively worth P1.6 trillion - to finance the anti-COVID drive. You were the first to benefit during times of economic prosperity. Is it too much to ask for you to be first to sacrifice in times of crisis? Do consider the proposal of purchasing billions worth of zero interest government securities. The odds are not even a loss nor a breakeven (tabla-talo). You own most firms that produce the people's needs and facilitate the circulation of money and commodities. All of this will eventually end up to line your pockets but before it does, it will trickle down to feed and cater to the needs of a hungry and quarantined population. #

Ang Manggahan Low Rise Building Project sa Pasig


Ang Manggahan Low Rise Building Project sa Pasig
Saliksik at sanaysay ni Greg Bituin Jr.

Sa isang blog ay tinalakay ng dalawang babaeng awtor ang tungkol sa Manggahan Low Rise Building Project na umano'y isang climate-resilient na gusali. Ibig sabihin, matatag na itinayo ang gusali anumang klima pa ang magdaan, tulad ng matinding bagyo at pagtaas ng tubig. Halina't hanguan natin ng aral ang kwentong ito.

Ipinaliwanag ito nina Talia Chorover and Jessica Arriens sa kanilang artikulong pinamagatang "Faced with Forced Relocation, the People of One Philippine City Designed Their Own Climate-resilient Neighborhood" na nalathala sa kanilang blog noong Enero 6, 2020.

Nang tumama ang Bagyong Ondoy sa Pilipinas noong 2009, 40,000 katao ang nakatira sa mga iskwater, tulad ng Manggahan Floodway, isang artipisyal na daanan ng tubig na itinayo upang mabawasan ang peligro ng baha. Nagtapon ng isang buwang dami ng tubig ang bagyong Ondoy sa ilang oras lamang. Biglaan. Maraming nawalang buhay at ari-arian.

Matapos nito, nagpasya ang pamahalaan na alisin agad ang mga nakatira sa danger zones, at nagbanta ang mga awtoridad na wasakin ang mga bahay ng mga taong ayaw umalis. 

Kaya nabuo bilang tugon ang Alliance of Peoples’ Organizations Along Manggahan Floodway (APOAMF). Ipinaglaban nila ang karapatan ng mga pamilya sa pabahay at lupain, at manatili sa kanilang lungsod.

Noong 2010, inilunsad ng APOAMF ang People’s Plan, isang prosesong nakabatay sa partisipasyon ng maralita na bumuo ng alternatibong pabahay. Pinayagan ng plano ang mga residente ng Manggahan na magplano ng isang bagong anyo ng pabahay na hindi malayo sa kanilang komunidad.

Nakipagtulungan ang mga residente sa isang arkitekto at sa lokal at pambansang mga opisyal ng gobyerno para sa lokasyon at disenyo, na nakapwesto sa lugar na mababawasan ang peligro sa pagbaha. Nagtatampok ito ng mga matitibay na materyales, makapal na dingding at kisame, nakataas na tangke ng tubig, at estratehikong paglagay ng mga istraktura upang matatag na nakatayo pa rin kahit sa matinding pagbaha o bagyo.

Nakipag-usap ang APOAMF sa gobyerno at itinaguyod nila ang kanilang plano sa lokal, pambansa at internasyonal na antas bago nila opiyal na lagdaan ang kasunduan. Nagsimula ang konstruksyon noong 2017. Kapag nakumpleto, dapat ang proyekto’y magkaroon ng kabuuang 15 mga gusali na may 900 mga yunit, o 60 yunit bawat gusali. Sa ngayon, 480 na pamilya na ang nakalipat sa mga rent-to-own na mga apartment.

Habang binibigyan nito ng pagkakataon ang maraming pamilya na manatili sa Lungsod ng Pasig, di nito kayang mapagbigyan ang lahat. Lalo na't maraming tao na ang nailipat sa mga lugar na higit isang oras ang layo. Gayunpaman marami pa rin ang maaaring matutunan ng ibang mga komunidad mula sa proyekto. Nabanggit ng dalawang awtor sa kanilang artikulo ang  Global Commission on Adaptation’s Action Tracks on Cities and Locally Led Action, na maganda rin na ating alamin kung ano ito. Sa People’s Plan, nakipagtulungan sa proyekto ang mga miyembro ng komunidad at tiniyak ang pagiging matatag o resiliency ng komunidad, nang may nagkakaisang pananaw at malinaw na mga layunin.

Noong panahong buhay pa si Ka Roger Borromeo ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), napuntahan namin itong Manggahan Floodway matapos ang Ondoy. Kaya nakita ko kung paano nasalanta ng Ondoy ang maraming lugar, tulad ng Santolan at Manggahan Floodway. Kaya naging interesado agad ako sa balitang ito.

Suriin natin at aralin ang mga ito at kung kinakailangan ay magawa rin natin sa ating mga komunidad.

* Unang nalathala sa pahayagang Taliba ng Maralita, ang opisyal na pahayagan ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Abril 1-15, 2020, pp. 10-11.

Linggo, Abril 12, 2020

Bakit sinasabing ang relihiyon ay opyo sa mamamayan?


Bakit sinasabing ang relihiyon ay opyo sa mamamayan?
Saliksik at sanaysay ni Greg Bituin Jr.

Ang isa sa madalas sipiing pahayag ni Karl Marx ang “Religion is the opium of the people”. Salin umano ito mula sa Aleman ng "Die Religion ... ist das Opium des Volkes". Makikita ang pahayag na ito sa sulatin ni Karl Marx na "A Contribution to the Critique of Hegel's Philosophy of Right" na nalimbag sa Deutsch-Französische Jahrbücher, na nalathala  sa Paris noong Pebrero 7 & 10, 1844. Ngunit parirala lang ito sa buong pangungusap na  "Religion is the sigh of the oppressed creature, the heart of a heartless world, and the soul of soulless conditions. It is the opium of the people". Salin ko ay "Ang relihiyon ay buntong-hininga ng inaapi, puso ng isang walang pusong mundo, at ang kaluluwa ng walang kaluluwang kalagayan. Ito ang opyo sa mamamayan".

Marahil ay may paniwala si Marx na ang relihiyon ay may ilang mga praktikal na gamit sa lipunan tulad ng opyo para sa maysakit upang mabawasan ang agarang pagdurusa ng mga tao at binigyan sila ng mga kasiya-siyang ilusyon (ang relihiyon) na nagbigay sa kanila ng lakas na magpatuloy. Nakita rin ni Marx na mapanganib ang relihiyon, dahil pinipigilan nito ang mga tao na makita ang pagkakaiba sa uri, at pang-aapi sa kanilang paligid. Kaya pinipigilan ng relihiyon ang kinakailangang rebolusyon.

Dugtong pa ni Marx, "The abolition of religion as the illusory happiness of the people is the  demand  for their real happiness. To call on them to give up their illusions about their condition is to call on them to give up a condition that requires illusions. The criticism of religion is, therefore, in embryo, the criticism of that vale of tears of which religion is the halo." Isinalin ko na "Ang pagpawi ng relihiyon bilang ilusyon ng kasiyahan ng tao ang hinihingi upang matamo nila ang tunay na kasiyahan. Ang panawagan sa kanilang tigilan na ang ilusyon tungkol sa kanilang kalagayan ay panawagan sa kanilang mapigil na ang kalagayang nangangailangan ng ilusyon. Kaya, ang kritisismo sa relihiyon, sa buod, ay kritisismo sa mga bula ng luha kung saan ang relihiyon ang sinag sa ulo."

Ang relihiyon ay nagsisilbing opyo upang matiis ng tao ang kanilang abang kalagayan, at umasa na lang sa diyos upang lumaya sa kahirapan. Mapalad nga raw ang mahihirap, ayon sa Sermon at the Mount. 

Kaya sa awiting Imagine nga ni John Lennon ay may linyang  "Imagine there's no heaven, its easy if you try" at "Nothing to kill or die for, And no religion, too. Imagine all the people livin' life in peace." Nakita na rin ni John Lennon na pag nawala ang organisadong relihiyon ay maniniwala ang tao sa sama-sama nilang lakas upang baguhin ang bulok na sistema. Iyon din ang kailangan natin ngayon, dahil ayon nga sa awiting Internasyunal, "Wala tayong maaasahang Bathala o Manunubos, pagkat ang ating kaligtasan ay nasa ating pagkilos."

* Unang nalathala sa kalahating pahina ng pahayagang Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Abril 1-15, 2020, pahina 18.

Lunes, Marso 23, 2020

Emergency powers for COVID19: The same politics of plunder and patronage but dressed in surgical masks and protective equipment

PRESS STATEMENT
March 23, 2020
BMP - SANLAKAS - PLM

Emergency powers for COVID19: 
The same politics of plunder and patronage but dressed in surgical masks and protective equipment

Today, March 23, we are expecting Congress to hold a special session and grant emergency powers to Duterte as requested by Malacañang. 

The supermajority in both Houses will ensure that the president will have his way, not out of deep concern for a people who face uncertainty due to the COVID19 pandemic but from a deeply-ingrained SOP (standard operating procedure) of opportunism and political patronage.

The crux of the request is for the Executive to juggle funds and cancel appropriations made by Congress in the FY 2020 budget, in an attempt to immediately channel finance into decisive steps to address COVID19, which includes the take-over of health services and facilities. 

We would leave the determination of this usurpation of the legislative power of the purse to the lawmakers, or to the Supreme Court, if the request, once accorded, is taken to the judiciary for interpretation for violations to the Constitution.

For the toilers and the propertyless, the question is “ Would the granting of emergency powers, as requested, lead to expedient and effective measures to address the health crisis”? Not really.

The president does not need more power to address this issue. Much power and privilege is already concentrated in his hands as chief executive. 

Even without changing the budgetary appropriations, Duterte could easily initiate the massive mobilization of logistics, finances and personnel to diligently follow the procedures by global health experts on how to combat the COVID19 scourge. He had the power to impose a travel ban from Wuhan/Hubei from as early as January. He had the discretion to declare a health emergency as suggested by the Health Department in latter February. 

He could have done all this but he did not; downplaying the virus as a little fire to be put out by his urinary excretions.

Then, in early March, he hurriedly imposed a quarantine/lockdown for NCR then and Luzon, without preparing the prerequisites for the successful implementation of his drastic presidential order (transportation and protective equipment for frontliners, income replacement and subsidies for temporarily displaced workers from the formal and informal sectors, steady flow of basic needs, etc).

Too much power yet too lacking not just in political will and decisiveness but more so in genuine concern to the safety and welfare of the Filipino people.

The regime may counter that this request for “emergency powers” represents a sudden turnaround from its past blunders (though they are too egotistical and arrogant to admit to mistakes).

However, the Marawi case is a starker revelation to the devastating effects of granting “emergency powers” to Duterte. The so-called restoration of the war-torn city did not materialize. The billions of rechanneled funds and foreign aid now untraceable. Emergency powers ultimately lead to brazen and unashamed plunder since the normal procedures of transparency, audit, and accountability are deemed inapplicable in ‘emergency situations’.

The legislators, mostly in the House supermajority, would not oppose the reallocation of the budget for the COVID crisis, through the emergency powers of the chief executive. They know too well that it would be coursed to local government units “through the intercession of their good offices to their almighty Tatay”. 

This is the same politics of plunder and patronage. Though this time with Duterte in front, handing out relief goods, wearing a surgical mask to hide his blush of shame for past misdeeds and blunders.

Yet, for the sake of the people, we propose the following adjustments to two major measures in the fight against COVID19: (a) social distancing and proper hygiene: not by draconian measures that regard the masses as the problem but by encouraging mass participation and initiative to dispel the view that Filipinos are inherently undisciplined, (b) mass testing in critical areas and eventual isolation, recovery and treatment of patients (which necessitates a rejection of VIP testing for its wasteful use of scarce and much-needed test kits, testing should prioritize frontline workers due to their proximity to the deadly virus) and (c) requisition of private facilities such as hotels and hospitals to serve as quarantine or isolation centers for those who have tested positive for the COVID-19 where proper medication and care can be afforded to them.

However, we call on our kauri and kamanggagawa to stretch ourselves, go beyond narrow struggles for economic gain, and tackle the questions of politics and governance to the millions of Filipino workers, as they face the ineptitude of the ruling clique (which will literally kill us all), the weak rival elitist faction, the looming economic slowdown locally and globally, and a pandemic that highlights all the contradictions of the prevailing capitalist global order. #

Huwebes, Marso 19, 2020

Ang Hasik ng Katipunan, ang Buklod ng BMP, at ang KASAMA ng KPML

ANG HASIK NG KATIPUNAN, ANG BUKLOD NG BMP, AT ANG KASAMA KPML
Maikling sanaysay ni Gregorio V. Bituin Jr.

May ninuno pala ang BUKLOD ng Bukluran ng Manggagawang Pilipino (BMP) at ang dating KASAMA ng grupong Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML). Ito ang HASIK ng KKK o Katipunan nina Gat Andres Bonifacio.

Sa aklat na "Kartilyang Makabayan: Mga Tanong at Sagot Ukol Kay Andres Bonifacio at sa KKK" na sinulat ni Hermenegildo Cruz, ay nabanggit ang pagbubuo ng Hasik na maihahalintulad sa pagbubuo ng Buklod ng BMP, at dating KASAMA (Kapatiran ng mga Sosyalistang Aktibistang Maralita), ng KPML na binago na't ginawa na ring Buklod na ibinatay sa BMP. Sa pahina 21 ng nasabing aklat ay nasusulat: 

25. - Sa papaanong paraan ginagawa ang pagkuha ng kasapi? - Sa bawa't pook ay nagtatayo ng isang wari'y lupon na kung tawagin ay "Hasik" na binubuo ng tatlo katao na paranhg tatlong tungko. Ang "Hasik" na ito ang siyang sa inot-inot ay nanghihikayat upang may sumapi sa "Katipunan". Pagdamidami na ng mga kasangayon ay saka pa lamang itinatayo ang "Balangay" na pinamumunuan ng isang lupon na ang mga tungkulin ay tulad din ng sa Kataastaasang Lupon. Ang mga "Hasik" na yaon ay di na ipinagpatuloy ng malapit na ang tangkang panahon sa paghihimagsik, pagka't ang mga taong baya'y halos naguunahan nang sila'y mapabilang sa "Katipunan".

Ang pagbubuo ng Buklod ng BMP ay naisulat ng namayapang Ka Popoy Lagman sa akda niyang PAGKAKAISA na nalathala sa magasing Tambuli ng BMP noong Disyembre 1998. Halina't sipiin natin ang ilang bahagi nito:

"Dapat ay mas madali ang magbuo ng grupo o sirkulong pampulitika ng lima hanggang sampu katao sa bawat kompanya (tawagin natin na mga buklod) kaysa magbuo ng unyon na kinakailangang dumaan sa mga ligal at teknikal na proseso. Upang mapatampok ang pampulitikang tungkulin at katangian ng BMP, mas wasto at mas mahusay na ang magiging ispesyalisasyon nito ay ang pagbubuo ng network ng mga grupo o sirkulong pampulitika sa pinakamaraming kompanyang maaabot nito na mas nakatuon sa pampulitikang pagkamulat, pagkakaisa, pagkakaorganisa at pakikibaka ng masang manggagawa bilang uri."

"Oryentasyon ng mga buklod na ito ang aktibong paglahok sa pang-unyong pakikibaka nang hindi binabago ang prinsipal na diin sa pampulitikang pag-oorganisa. Bawat lider, organisador at aktibista ng BMP ay dapat magkaroon ng mga target na kompanyang tatayuan nila ng mga buklod. Dapat ay walang tigil ang araw-araw na pagbubuo ng mga buklod na ito hanggang sa malatagan natin ang mayorya ng mga kompanya sa buong bansa ng ganitong network ng sosyalistang pagkakaisang makauri bilang preparasyon sa paglubha ng krisis ng globalisasyon at pag-igpaw ng kilusan ng uring manggagawa sa antas ng pampulitikang pakikibaka."

Sa bahagi naman ng KPML, binuo noon ang KASAMA upang maipalaganap ang makauring pagkakaisa ng mga maralita bilang proletaryado at ng uring manggagawa sa kabuuan. Katatampukan ang KASAMA ng pag-oorganisa at pampulitikang pagmumulat. Ayon sa Oryentasyon ng KASAMA: "Ang KASAMA ay isang pampulitikang grupo o sirkulo (mga 5-10 katao) ng mga mulat na maralita sa loob ng isang lokal na organisasyon at komunidad na kinikilusan ng KPML, o kaya'y mga indibidwal na maralitang wala pang organisasyon sa isang komunidad."

"Binuo ang KASAMA bilang katuwang ng KPML sa pagkokonsolidad sa ating mga kinikilusang komunidad. Pagkat sila ang mga mulat (may mataas na pampulitikang kamalayan) na maralita sa loob ng kanilang mga lokal na organisasyon, pangungunahan nila ang kanilang samahan sa mga pagkilos sa loob at labas ng kanilang mga komunidad, at magsasagawa ng pagmumulat sa hanay ng kasapian at maging sa iba pang organisasyon at mga kalapit pang komunidad. Ang mga KASAMA ang siyang magiging gulugod sa pag-oorganisa at pagkokonsolida ng ating organisasyon at mga komunidad na kinikilusan."

Sa ngayon, napagpasyahan na ng KPML na mas mainam na gamitin ang Buklod, at nawala na ang pag-oorganisa ng Kasama bilang pagtalima sa atas ng BMP, kung saan kasaping organisasyon ang KPML, na magtayo ng Buklod sa mga komunidad ng maralita upang palakasin ang sosyalistang kilusan.

Maraming salamat sa Katipunan, at may pinagmanahan pala ang BMP at KPML bilang mga mapagpalayang organisasyon tungo sa pagtatayo ng lipunang walang pang-aapi at pagsasamantala ng tao sa tao.

Mga pinaghalawan:
aklat na "Kartilyang Makabayan: Mga Tanong at Sagot Uklo Kay Andres Bonifacio at sa KKK" na sinulat ni Hermenegildo Cruz, (inilimbag, 1922), pahina 22
http://popoylagman.blogspot.com/2009/07/pagkakaisa-akda-ni-ka-popoy-lagman.html
http://kpml-org.blogspot.com/2010/10/ang-pagbubuo-ng-kasama.html

* Unang nalathala sa pahayagang Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Marso 16-31, 2020, pahina 18-19.

Biyernes, Pebrero 28, 2020

Ang BAHAY ni Gary Granada


ANG BAHAY NI GARY GRANADA
Maikling sanaysay ni Gregorio V. Bituin Jr.

Kinagiliwan ng maraming maralita ang awiting Bahay ni Gary Granada. Kaya kadalasan nila itong inaawit sa mga pagtitipon. Tila baga ang awiting Bahay ay isang pagsusuri kung katanggap-tanggap ba ang barung-barong bilang bahay, na bagamat ito ang karaniwang tirahan ng mga maralita, ay masasabi nang matinong bahay, o hindi nararapat tirahan pagkat pinagtagpi-tagping basura lamang ang kanilang tahanan. Halina’t tunghayan natin ang liriko ng nabanggit na awitin:

Isang araw ako'y nadalaw sa bahay tambakan
Labinglimang mag-anak ang duo'y nagsiksikan
Nagtitiis sa munting barung-barong na sira-sira
Habang doon sa isang mansyon halos walang nakatira
Sa init ng tabla't karton sila doo'y nakakulong
Sa lilim ng yerong kalawang at mga sirang gulong
Pinagtagpi-tagping basurang pinatungan ng bato
Hindi ko maintindihan bakit ang tawag sa ganito
Ay bahay

Sinulat ko ang nakita ng aking mga mata
Ang kanilang kalagayan ginawan ko ng kanta
Iginuhit at isinalarawan ang naramdaman
At sinangguni ko sa mga taong marami ang alam
Isang bantog na senador ang unang nilapitan ko
At dalubhasang propesor ng malaking kolehiyo
Ang pinagpala sa mundo, ang dyaryo at ang pulpito
Lahat sila'y nagkasundo na ang tawag sa ganito
Ay bahay

Maghapo't magdamag silang kakayod, kakahig
Pagdaka'y tutukang nakaupo lang sa sahig
Sa papag na gutay-gutay, pipiliting hihimlay
Di hamak na mainam pa ang pahingahan ng mga patay
Baka naman isang araw kayo doon ay maligaw
Mahipo n'yo at marinig at maamoy at matanaw
Hindi ako nangungutya, kayo na rin ang magpasya
Sa palagay ninyo kaya, ito sa mata ng Maylikha
Ay bahay

Ang barungbarong nga ba ay bahay? Paano mo masasabing sapat nga ang isang pabahay, batay sa karapatan sa pabahay? Basta ba may kalan, kaldero, kainan, kusina, kumot, at katre, ay masasabi nang bahay?

May batayan para sa maayos at sapat na pabahay na binabanggit sa dokumento mismo ng United Nations Committee on Economic, Social and Cultural Rights (ESCR). Ito'y nakasaad mismo sa General Comment No. 4 (1991) ng nasabing komite. Narito ang pitong sangkap upang tiyakin ang karapatan sa sapat na pabahay.

1. Ligal na Seguridad sa Paninirahan (legal security of tenure) 

2. Matatamong serbisyo, materyales at imprastraktura (availability of services, materials and infrastructure)

3. Kayang-kayang matamong paninirahan (affordable housing) 

4. Bahay na matitirahan (habitable housing)

5. Kayang puntahang pabahay (accessible housing)

6. Lokasyon (location)

7. Sapat na pangkulturang pabahay (culturally adequate housing)

Sa usapin ng habitability o talagang matitirahan ay ganito ang mga pamantayan:

- Floor area (laki at lawak ng sahig) – 60-72 metro kwadrado

- Sapat na bilang ng bintana para sa pagpasok ng sariwang hangin (bentilasyon)  

- Pagtakas sa sunog (fire escape) para sa mga gusaling residensyal

- Kahit papaano’y may 3 silid (isa sa magulang at 2 sa mga bata)

- May palikuran at kusina

- Sapat na kapal ng dingding para sa duplex, hilera ng mga bahay (row houses) at mga gusaling residensyal

- Sapat na layo sa mga kapitbahay (para sa mga single-detach na yunit)

- May sapat na ilaw, ligtas na kuryente

- Itinayo ng malayo sa mga tambakan ng basura (dump sites)

- Malayo sa mga mapanganib na lugar (danger zones)

- Dapat na matibay ang bahay para maprotektahan ang mga nakatira mula sa panganib tulad ng lindol, baha, atbp.

Malinaw ang mensahe ng awitin ni Gary Granada. ito'y pagtatanong kung ano ba ang kahulugan ng bahay. Ito'y isang pagsisiyasat upang maunawaan natin kung ano ba dapat ang bahay. Hindi ka dapat nakatira sa mapanganib na lugar, tulad ng gilid ng riles ng tren, gilid ng ilog, o tabi ng tambakan ng basura. Noong unang panahon, sa mga yungib o kuweba pa nakatira ang tao, subalit sa sibilisasyon ngayon, sa panahon ng sistemang kapitalismo, bakit may mga taong walang matinong tahanan.

Nakita rin natin sa unang talata pa lang ang tunggalian ng uri sa lipunan, ang kaibahan ng tirahan ng mahirap at mayaman. Labinglimang maralitang mag-anak ang nagsiksikan at nagtitiis sa munting barung-barong na sira-sira, habang doon sa isang mansyon ay halos walang nakatira.

Tao kang may dangal, may damdamin, at may diwa, kaya bakit ka nakatira lang sa isang pinagtagpi-tagping basurang pinatungan ng bato. 

Wala man siyang inirekomenda ay mahahanap din natin ang kasagutan bilang maralita, bilang taong may dignidad. Dapat may wastong bahay para sa bawat tao, at ang bahay ng maralita ay hindi dapat tagpi-tagping karton lang, kundi bahay ng tao batay sa ating karapatang pantao at dignidad bilang tao.

* Ang bahagi ng artikulong ito'y unang nalathala sa pahayagang Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Pebrero 16-29, 2020, mp. 18-19.