Martes, Agosto 31, 2021

Pabahay

PABAHAY

kayraming nakatenggang tahanan
habang kayraming walang tirahan
bakit ba ganyan? anong dahilan?
karapatan ba'y pinabayaan?

mga tanong ng dukha'y ganito:
kung pabahay ay karapatan mo, 
karapatan ko't ng bawat tao
ay bakit ito ninenegosyo?

kayraming bahay ang nakatengga
upang pagtubuan at ibenta
sa mga nagtatrabahong masa
di sa walang bahay, walang pera

kung ganyan pala, sistema'y bulok
dahil mga dukha'y di kalahok
negosyo'y tuso, tubo ang tarok
karapatan na ang inuuk-ok

masdan ang mga dukha sa atin
pera'y di sapat kung iisipin
kung magkapera, una'y pagkain
nang pamilya nila'y di gutumin

karapatan natin sa pabahay
ay naukit na sa U.D.H.R.
pati na sa I.C.E.S.C.R.
pagkat bahay ay buhay at dangal

karapatang balot ng prinsipyo't
tinataguyod nating totoo
ika nga: "Pabahay ay serbisyo!"
dagdag pa: "Huwag gawing negosyo!"

patuloy na ipaglaban natin
ang karapatang dapat angkinin
makataong pabahay ay kamtin
dignidad itong dapat kilanlin

- gregoriovbituinjr.
08.31.2021

- litratong kuha ng makatang gala sa tapat ng opisina ng paggawa
* U.D.H.R. - Universal Declaration of Human Rights
* I.C.E.S.C.R. - International Covenant on Economic, Social, and Cultural Rights

Lunes, Agosto 30, 2021

Nawa'y makita pa sila


NAWA'Y MAKITA PA SILA
(August 30 is International Day of Disappeared)

kanina sa webinar ng FIND ay dumalo ako
dahil daigdigang araw ng desaparesido
ngayon, kaya pinakinggan ko ang naritong isyu
nakinig ng pananalita sa usaping ito

makabagbag-damdamin ang bidyong ipinalabas
tungkol sa masayang pamilya subalit dinahas
nang kuya'y dinukot, winala ng kung sinong hudas
pangyayaring ang kawalang hustisya'y mababakas

ako'y nakikiisa sa paglaban nilang tunay
habang akin ding nadarama ang sakit at lumbay
ako'y kaisa upang makita ang mga bangkay
ng mga desaparesidong dinukot, pinatay

kaya naging adhika ko nang kumatha ng tula
sa usaping desaparesido o iwinala
ilang taon na ring commitment na ito'y ginawa
bilang bahagi ng pagsisilbing tapat sa madla

Agosto Trenta, International Day of Disappeared
at Araw din ng mga Bayani, ito'y di lingid
taunang gunitang araw na sa puso'y naukit
sa paghanap ng mahal sa buhay, mga kapatid

seryoso akong nakinig sa mga inilahad
sadyang dama kong krimeng ginawa sa buto'y sagad
sana, bangkay ng mga iwinala'y mailantad
pagpupugay sa mga kasama sa FIND at AFAD

- gregoriovbituinjr.
08.30.2021

* litrato mula sa dinaluhang webinar hinggil sa mga desaparesido
FIND - Families of Victims of Involuntary Disappearance
AFAD - Asian Federation Against Involuntary Disappearances

Sabado, Agosto 28, 2021

Diwang mapagpalaya

DIWANG MAPAGPALAYA

simpleng pamumuhay at puspusang pakikibaka
ang isinasabuhay ng tulad kong aktibista
patuloy na kumikilos at nag-oorganisa
tungo sa pagtatayo ng lipunang ninanasa

binabasa ang akda't kasaysayan ng paggawa
upang tuluyang tagpasin ang gintong tanikala
tungo sa adhikang pagbabagong mapagpalaya
tungo sa lipunang ang bawat isa'y maginhawa

tungo sa asam na lipunang walang mga uri
lipunang hindi hinahati, walang naghahari
ugat ng kahirapan ay pribadong pag-aari
nitong kasangkapan sa produksyon, dapat mapawi

lipunang bibigkis sa matinding pagkakaisa
ng sangkatauhan laban sa pagsasamantala
lipunang nakatindig sa panlipunang hustisya
at karapatang pantao, na pantay bawat isa

tara't magbasa ng mga mapagpalayang akda
tungo sa pagkakaisa ng uring manggagawa
upang lipunang hangad nila'y maitayong sadya
at lahat ay makinabang sa bunga ng paggawa

- gregoriovbituinjr.
08.28.2021

Biyernes, Agosto 27, 2021

Panawagan ng maralita

PANAWAGAN NG MARALITA

tingni ang tarpolin nila't kaytinding panawagan
na talagang ikaw mismo'y mapapaisip naman
krisis daw sa pagkain, trabaho at kabuhayan
ay marapat daw lutasin para sa mamamayan

ipaglaban din ang karapatan sa makatao
at abot kayang pabahay, panawagang totoo
pahayag nilang ito'y tumitimo sa puso ko
na di sila dapat maapi sa panahong ito

kahilingan nila'y dapat lang ipaglabang tunay
lalo't panawagan nila'y di kusang ibibigay
tanging sama-samang pagkilos ang kanilang taglay
upang kamtin ang adhikang di basta nahihintay

magpatuloy kayo, maralita, sa inyong misyon
sabihin ang inyong hangad kung may pagkakataon
baka hiling n'yo'y ibigay agad pag nagkataon
tara't magbakasakali upang kamtin ang layon

- gregoriovbituinjr.
08.27.2021

* litratong kuha ng makatang gala noong SONA 2021

Miyerkules, Agosto 25, 2021

Ang kalabasa

ANG KALABASA

iyang kalabasa raw ay pampalinaw ng mata
bakasakaling nanlalabong mata'y makakita
pampalinaw din kaya ng budhi ang kalabasa
lilinaw din kaya ang paghahanap sa hustisya

kalabasa, anang iba, sa mata'y pampatalas
upang makita ang mga pandaraya't padulas
ng mga trapong ang ugali'y kapara ng hudas
dinaan na sa lakas, dinadaan pa sa dahas

aba'y pag ginulay ang kalabasa'y anong sarap
bakit ba ito'y naging simbolo ng mapagpanggap
kalabasa'y dala sa pagkilos ng mahihirap
sa rali't sagisag na pinuno'y sero, kaysaklap

bakaw sa kapangyarihan kaya sero, butata
kayrami pang napaslang sa hanay ng maralita
walang due process of law, rule of law ay balewala
gayong dapat may konsensyang naglilingkod sa madla

ay, kalabasa, ikaw nga ba ang tamang simbolo
ng mga trapong sero sa karapatang pantao
kalabasang lunti, dilawang kalabasa'y ano
kalabasa'y pampalinaw ng mata ang totoo

- gregoriovbituinjr.
08.25.2021

* litratong kuha ng makatang gala noong SONA 2021

Martes, Agosto 24, 2021

Paslit

PASLIT

bagamat hitik sa bunga ang puno ng kalumpit
na paborito namang pitasin ng mga paslit
subalit kung mahuhulog sa puno'y anong sakit
kahit kapwa batang nakakita'y napabunghalit

bagamat paslit dahil sa kamurahan ng gulang
bawat isa sa kanila'y may angking karapatan
karapatan nila ang mag-aral sa paaralan
subalit di ang magbungkal sa mga basurahan

sa murang edad ay karapatan nilang maglaro
mag-aral at maglaro silang may buong pagsuyo
tatanda agad kung nagtatrabahong buong puso
gayong bata pa, ang kabataan nila'y naglaho

kung ang bunga ng kalumpit ay madaling mapitas
yaong batang nagtratrabaho na'y malaking bigwas
sa kanyang pagkabatang di na niya nadadanas
bata pa'y nagtrabaho upang makabiling bigas

protektahan ang bata, pagkabata'y irespeto
huwag hayaang sa maagang gulang magtrabaho
ngunit kung dahil sa hirap, gagawin nila ito
karapatan nila bilang mga bata'y paano?

- gregoriovbituinjr.
08.24.2021

* mga litrato mula sa google

Linggo, Agosto 22, 2021

Itigil ang demolisyon

ITIGIL ANG DEMOLISYON

nginig na pag narinig ang salitang "demolisyon"
nakakakilabot pag nawalan ng bahay ngayon
ang demolisyon ay giyera, digmaan paglaon
sa maralita, demolisyon ay matinding hamon

sadyang nakakataranta sa aba nilang buhay
pagkat sa demolisyon, isang paa'y nasa hukay
kaya pinaghahandaan ang sagupaang tunay
upang tuluyang ipagtanggol ang kanilang bahay

ngunit daanin muna sa maayos na usapan
dapat makipag-negosasyon sa pamahalaan
upang di matuloy ang demolisyon at digmaan
sa pagitan ng maralita't maykapangyarihan

dahil lalaban bawat maralitang may dignidad
pagkakaisa sa pagkilos ang dapat matupad
sana'y di na humantong pa sa demolisyong hangad
ng nagpapagibang sa dahas ay walang katulad

"Itigil ang demolisyon!" sigaw ng maralita
"Ang tanging nais namin ay buhay na mapayapa!
Ayaw naming maghanda sa pakikipagsagupa! 
Subalit di kami aatras kung hangad n'yo'y digma!"

- gregoriovbituinjr.
08.22.2021

* litratong kuha ng makatang gala noong SONA 2021

Huwebes, Agosto 19, 2021

Ang estado

ANG ESTADO

napaka-teyoretikal ng mga pag-usisa
ano ba ang estado o yaong pamamahala
ng isang teritoryo, rehiyon, o kaya'y bansa
o pangkat ng mga taong nabuhay ng malaya

anong kasaysayan ng Atlantis, ayon kay Plato
bakit nga ba ito ang ideyal niyang estado
si Engels naman, sinuri'y pag-aaring pribado
pati na pinagmulan ng pamilya't ng estado

ang isa pa'y ang Estado't Rebolusyon ni Lenin
hinggil sa estadong dapat pag-aralang taimtim
anong kakapal ang mga librong dapat basahin
nakakatuwa kung buod nito'y malaman natin

anong mga nangyari sa primitibo komunal
bakit nawala't lipunang alipin ang umiral
bakit panginoong maylupa'y naghari sa pyudal
paanong lipuna'y binago ng mangangalakal

bakit ang aring pribado'y ugat ng kahirapan
bakit laksa'y mahihirap, mayaman ay iilan
bakit may inaapi't pinagsasamantalahan
paano itatayo ang makataong lipunan

paano sumulpot ang mga uri sa estado
bakit may watawat, pulis, teritoryo't husgado
paano sumulpot ang diktadura't ang gobyerno
anong halaga ng pakikibaka ng obrero

mga inaral na ito'y ibahagi sa masa
lalo't inaasam nila'y karapata't hustisya
paano kamtin ang lipunang para sa kanila
kung saan pantay, parehas at patas bawat isa

- gregoriovbituinjr.
08.19.2021